صادرات اسباب بازی از ایران
دکتر هومن باسره
بازار جهانی اسباب بازی یکی از بازارهای پررونق و نوآورانه است
که هر سال میلیاردها دلار درآمد ایجاد میکند. بر اساس گزارشات مختلف، اندازه این
بازار در سال ۲۰۲۰ حدود ۱۲۹.۴۵ میلیارد دلار بوده و پیشبینی میشود که تا سال ۲۰۲۸
به ۲۳۰.۶۴ میلیارد دلار برسد. این رشد قابل توجه بازار اسباب بازی تحت تأثیر عوامل
مختلفی مانند افزایش جمعیت کودکان، تقاضای بالا برای اسباب بازیهای آموزشی و
فعالیتی، تکنولوژیهای جدید و نوآوریهای محصولی است.
اسباب بازیهای ایرانی ساخته شده در ایران از نظر کیفیت، قیمت، طراحی و تنوع
محصولات با رقبای خارجی در رقابت هستند. اسباب بازیهای ایرانی شامل دستههای
مختلفی مانند عروسک، اسباب بازیهای فعالیتی و ورزشی، اسباب بازیهای ساخت و ساز،
اسباب بازیهای آموزشی و پیشدبستانی، بازیهای فکری و پازل و دیگران هستند. اسباب
بازیهای ایرانی همچنین با توجه به فرهنگ، سن و جنسیت کودکان طراحی و تولید
میشوند.
ظرفیتهای تولید و صادرات اسباب بازی ایرانی بسیار بالا هستند. ایران دارای منابع
انسانی و مالی فراوانی است که میتوانند در تولید اسباب بازیهای با کیفیت و ارزان
قیمت نقش مهمی ایفا کنند. ایران همچنین دارای بازار داخلی گسترده و پرطرفداری است
که میتواند به عنوان پایه و پشتیبان برای تولیدکنندگان اسباب بازی ایرانی عمل کند.
برخی از اسباب بازیهای ایرانی مانند عروسکهای شخصیتهای محبوب ایرانی، اسباب
بازیهای مرتبط با جشنها و مناسبتهای ایرانی، اسباب بازیهای مرتبط با تاریخ و
فرهنگ ایران و اسباب بازیهای مرتبط با حیوانات و گیاهان ایرانی دارای ارزش افزوده
بالایی هستند.
ایران در سال ۲۰۲۱ کمتر از ۱۰۰ میلیون نفر جمعیت داشته و ۲۵ درصد آنها زیر ۱۵ سال
بودهاند. این به این معنی است که ایران دارای جمعیتی بالغ بر ۲۵ میلیون کودک و
نوجوان است که نیاز به اسباب بازیهای متنوع و جذاب دارند. بر اساس بررسیهای انجام
شده، هر کودک ایرانی در سال بهطور میانگین ۱۰۰ هزار تومان برای خرید اسباب بازی
هزینه میکند. این به این معنی است که بازار داخلی اسباب بازی ایران حدود ۲۵۰۰
میلیارد تومان ارزش دارد. این بازار میتواند به تولیدکنندگان اسباب بازی ایرانی
کمک کند تا با اطمینان بیشتری اسباب بازیهای خود را تولید و عرضه کنند.
راهکارهای تولید و صادرات اسباب بازی ایرانی شامل موارد زیر هستند:
- افزایش کیفیت و استاندارد اسباب بازیهای ایرانی: یکی از عوامل مهمی که بر
رقابتپذیری اسباب بازیهای ایرانی در بازارهای خارجی تأثیر دارد، کیفیت و
استاندارد آنها است. اسباب بازیهای ایرانی باید از نظر کیفیت مواد اولیه، طراحی،
بستهبندی، ایمنی و سلامت کودکان، مطابق با استانداردهای بینالمللی باشند. برای
این منظور، تولیدکنندگان اسباب بازی ایرانی باید از مواد اولیه با کیفیت و مجاز
استفاده کنند، طراحیهای جدید و نوآورانه را پیشنهاد کنند، بستهبندیهای زیبا و
مقاوم را انتخاب کنند، از تستهای کیفیت و ایمنی استاندارد برای اسباب بازیهای خود
استفاده کنند و گواهینامههای لازم را اخذ نمایند.
- افزایش تنوع و ابتکار در اسباب بازیهای ایرانی: یکی از عواملی که میتواند اسباب
بازیهای ایرانی را از رقبای خارجی متمایز کند، تنوع و ابتکار موجود در آنها است.
اسباب بازیهای ایرانی باید به نیازها، علایق و سلایق کودکان مختلف پاسخ دهند. برای
این منظور، تولیدکنندگان اسباب بازی ایرانی باید اسباب بازیهای متناسب با سن و
جنسیت کودکان، اسباب بازیهای آموزشی و فعالیتی، اسباب بازیهای مرتبط با فرهنگ و
تاریخ ایران، اسباب بازیهای مرتبط با حیوانات و گیاهان ایرانی، اسباب بازیهای
مرتبط با جشنها و مناسبتهای ایرانی و اسباب بازیهای مرتبط با شخصیتهای محبوب
ایرانی را تولید و عرضه کنند.
- تولیدکنندگان اسباب بازی ایرانی باید از تکنولوژیهای جدید و نوآوریهای محصولی
برای افزایش جذابیت و کارایی اسباب بازیهای خود استفاده کنند. برای مثال، اسباب
بازیهای الکترونیکی، اسباب بازیهای هوشمند، اسباب بازیهای واقعیت مجازی و اسباب
بازیهای تعاملی را میتوانند به بازار عرضه کنند.
- افزایش بازاریابی و تبلیغات اسباب بازیهای ایرانی: یکی از عواملی که بر موفقیت
صادرات اسباب بازیهای ایرانی تأثیر دارد، بازاریابی و تبلیغات آنها است.
بازاریابی و تبلیغات میتوانند به شناسایی بازارهای هدف، ایجاد ارتباط با مشتریان،
افزایش شهرت و اعتماد به برند، افزایش تقاضا و فروش و ایجاد وفاداری مشتری کمک
کنند.
مزیتهای صادرات اسباب بازی ایرانی عبارتند از:
- افزایش درآمد و اشتغال: صادرات اسباب بازی ایرانی میتواند منبعی برای افزایش
درآمد و اشتغال برای تولیدکنندگان، صادرکنندگان، کارگران، مهندسان، طراحان و دیگر
افراد مرتبط با حوزه اسباب بازی باشد. بر اساس آمارهای رسمی، صادرات اسباب بازی
ایرانی در سال ۲۰۲۱ حدود ۱۰۰ میلیون دلار درآمد ارزی برای کشور ایجاد کرده است.
همچنین، صادرات اسباب بازی ایرانی میتواند به افزایش تولید و توسعه صنعت اسباب
بازی ایران کمک کند که نتیجه آن افزایش اشتغال و کاهش بیکاری است. بر اساس
بررسیهای انجام شده، هر ۱۰۰ تن افزایش تولید اسباب بازی ایرانی میتواند ۱۵۰ نفر
را مشغول به کار کند.
- افزایش سهم بازار و شهرت بینالمللی: صادرات اسباب بازی ایرانی میتواند به
افزایش سهم بازار و شهرت بینالمللی برندها و محصولات اسباب بازی ایرانی کمک کند.
اسباب بازیهای ایرانی با توجه به کیفیت، قیمت، تنوع و ابتکار خود میتوانند با
رقبای خارجی رقابت کنند و مشتریان را به خود جذب کنند. بر اساس بررسیهای انجام
شده، اسباب بازیهای ایرانی در بازارهای مختلف مانند عراق، افغانستان، پاکستان،
ترکیه و امارات متحده عربی دارای مشتریان ثابت و وفاداری هستند.
- صادرات اسباب بازی ایرانی میتواند به ایجاد تعامل و همکاری با کشورهای دیگر در
حوزه اسباب بازی نیز منجر شود که نتیجه آن افزایش تبادل فنی، علمی، فرهنگی و
اقتصادی است.
- افزایش ارزش افزوده و توانایی رقابت: صادرات اسباب بازی ایرانی میتواند به
افزایش ارزش افزوده و توانایی رقابت برای تولیدکنندگان و صادرکنندگان اسباب بازی
ایرانی کمک کند. ارزش افزوده به اختلاف بین قیمت فروش و هزینه تولید یک محصول گفته
میشود. ارزش افزوده بالا به این معنی است که محصول دارای کیفیت، طراحی، بستهبندی،
خدمات و دیگر عواملی است که مشتریان آن را میپسندند و حاضرند برای آن بیشتر پرداخت
کنند. ارزش افزوده بالا میتواند به افزایش سود و درآمد برای تولیدکنندگان و
صادرکنندگان اسباب بازی ایرانی منجر شود. همچنین، ارزش افزوده بالا میتواند به
افزایش توانایی رقابت با رقبای خارجی که ممکن است از نظر قیمت ارزانتر باشند کمک
کند.
برای افزایش ارزش افزوده محصول، تولیدکنندگان و صادرکنندگان اسباب بازی ایرانی باید
بر روی عواملی مانند کیفیت، تنوع، نوآوری، بستهبندی، خدمات پس از فروش و تبلیغات
تمرکز کنند.
ورود به بازارهای جدید و نوظهور، یکی از فرصتهای مهم در صادرات اسباب بازی ایرانی
است. بازارهای جدید و نوظهور به کشورهایی گفته میشوند که دارای رشد اقتصادی بالا،
جمعیت زیاد، تقاضای مصرف بالا و محیط رقابتی کم هستند. برخی از این بازارها عبارتند
از: چین، هند، برزیل، روسیه، مکزیک، اندونزی، نیجریه و دیگران. این بازارها
میتوانند فرصتهای بسیاری برای صادرات اسباب بازی ایرانی ایجاد کنند.
برای ورود به بازارهای جدید و نوظهور، تولیدکنندگان و صادرکنندگان اسباب بازی
ایرانی باید از راههای زیر استفاده کنند:
- بررسی و تحلیل بازارهای هدف: قبل از ورود به بازارهای جدید و نوظهور،
تولیدکنندگان و صادرکنندگان اسباب بازی ایرانی باید بازارهای هدف را به خوبی بررسی
و تحلیل کنند. این بررسی و تحلیل باید شامل مواردی مانند: اندازه و رشد بازار،
تقاضا و نیازهای مشتریان، رقبا و شرایط رقابتی، قوانین و مقررات، فرهنگ و رفتار
مصرفکننده، ریسکها و فرصتها، نقاط ضعف و قوت، تهدیدها و چالشها و غیره. این
بررسی و تحلیل میتواند به تولیدکنندگان و صادرکنندگان اسباب بازی ایرانی کمک کند
تا بازارهای مناسب و قابل دسترس را انتخاب کنند، استراتژیهای مناسب برای ورود و
حضور در بازار را تعیین کنند، برنامههای مناسب برای بازاریابی و تبلیغات را طراحی
کنند و اهداف و نتایج مورد انتظار را اندازهگیری نمایند.
- ایجاد شبکههای توزیع و همکاری: برای ورود به بازارهای جدید و نوظهور،
تولیدکنندگان و صادرکنندگان اسباب بازی ایرانی باید شبکههای توزیع و همکاری را
ایجاد و توسعه دهند. شبکههای توزیع و همکاری شامل افراد و سازمانهایی هستند که
میتوانند به تولیدکنندگان و صادرکنندگان اسباب بازی ایرانی کمک کنند تا اسباب
بازیهای خود را به مشتریان نهایی برسانند، خدمات پس از فروش را ارائه دهند،
اطلاعات و بازخورد را جمعآوری کنند و غیره.
شبکههای توزیع و همکاری میتوانند شامل مواردی مانند: توزیعکنندگان، نمایندگان،
واردکنندگان، خردهفروشان، مشاوران، متخصصان، موسسات دولتی و خصوصی، انجمنها و
سازمانهای حرفهای و غیره باشند. برای ایجاد شبکههای توزیع و همکاری،
تولیدکنندگان و صادرکنندگان اسباب بازی ایرانی باید از راههایی مانند: شرکت در
نمایشگاهها و جشنوارههای بینالمللی، برقراری ارتباط با سفارتخانهها و اتاقهای
بازرگانی، ایجاد وبسایتها و شبکههای اجتماعی، ارسال نمونهها و کاتالوگها،
انجام مذاکرات و قراردادها و سایر موارد استفاده نمایند.
موانع صادرات اسباب بازی ایرانی عبارتند از:
- تحریمها و محدودیتهای اقتصادی و سیاسی: یکی از موانع اصلی صادرات اسباب بازی
ایرانی، تحریمها و محدودیتهای اقتصادی و سیاسی است که توسط برخی کشورها علیه
ایران اعمال شدهاند. این تحریمها و محدودیتها میتوانند باعث کاهش دسترسی به
بازارهای خارجی، افزایش هزینههای حمل و نقل و بیمه، کاهش اعتبار بانکی و ارزی،
افزایش ریسک و عدم قطعیت، کاهش تعامل و همکاری با کشورهای دیگر و غیره شوند. این
موانع میتوانند به کاهش رقابتپذیری و سودآوری صادرات اسباب بازی ایرانی منجر
شوند.
- رقابت با کشورهای تولیدکننده اسباب بازی: یکی از موانع دیگر صادرات اسباب بازی
ایرانی، رقابت با کشورهای تولیدکننده اسباب بازی است که دارای سهم بازار بالا،
تولید با کیفیت و قیمت پایین، نوآوری و تکنولوژی بالا، بازاریابی و تبلیغات گسترده،
شبکههای توزیع و تعامل و همکاری خوب و سایر ویژگیها هستند. برخی از این کشورها
عبارتند از: چین، آمریکا، آلمان، ژاپن، فرانسه، انگلیس و غیره. این کشورها
میتوانند با استفاده از نقاط قوت خود، بازارهای خارجی را تحت تأثیر قرار دهند و
مشتریان را از اسباب بازیهای ایرانی دور کنند.
- کمبود زیرساختها و حمایتها: یکی از موانع دیگر صادرات اسباب بازی ایرانی، کمبود
زیرساختها و حمایتهایی هستند که در صورت وجود میتوانستند به توسعه و ارتقای صنعت
اسباب بازی ایران کمک کنند. زیرساختها و حمایتها شامل مواردی مانند: تامین مواد
اولیه با کیفیت و قیمت مناسب، ارائه تسهیلات و تشویقات مالی و ارزی، ارائه خدمات
مشاورهای و آموزشی، ارائه خدمات فنی و بازرسی، ارائه خدمات حقوقی و گمرکی، ارائه
خدمات پژوهشی و نوآوری، ارائه خدمات نمایشگاهی و جشنوارهای و غیره میشوند.
راهکارهای فائق آمدن بر موانع صادرات اسباب بازی ایرانی عبارتند از:
- مذاکره و تعامل با کشورهای تحریمکننده: یکی از راهکارهای فائق آمدن بر تحریمها
و محدودیتهای اقتصادی و سیاسی، مذاکره و تعامل با کشورهای تحریمکننده است. این
مذاکره و تعامل میتواند به حل و فصل اختلافات، کاهش تنشها، افزایش اعتماد و
همکاری، تسهیل تجارت و ارتباطات، حذف یا کاهش تحریمها و محدودیتها منجر شود. برای
این منظور، تولیدکنندگان و صادرکنندگان اسباب بازی ایرانی باید از طریق سازمانها و
موسسات دولتی و خصوصی، اتاقهای بازرگانی، انجمنها و سازمانهای حرفهای،
سفارتخانهها و از این دست، با کشورهای تحریمکننده مذاکره و تعامل نمایند.
- ایجاد تفاوت و ارزش افزوده برای اسباب بازیهای ایرانی: یکی از راهکارهای فائق
آمدن بر دشواری رقابت با کشورهای تولیدکننده اسباب بازی، ایجاد تفاوت و ارزش افزوده
برای اسباب بازیهای ایرانی است. این تفاوت و ارزش افزوده میتواند باعث شود که
اسباب بازیهای ایرانی از نظر کیفیت، قیمت، تنوع، نوآوری، بستهبندی، خدمات و
امثالهم از رقبای خارجی متمایز شوند.
برای ایجاد تفاوت و ارزش افزوده، تولیدکنندگان و صادرکنندگان اسباب بازی ایرانی
باید بر روی عوامل زیر کار کنند:
- افزایش کیفیت و استاندارد اسباب بازیهای ایرانی: چون کیفیت و استاندارد اسباب
بازیهای ایرانی یکی از عوامل مهمی است که بر رقابتپذیری آنها در بازارهای خارجی
تأثیر دارد، تولیدکنندگان و صادرکنندگان اسباب بازی ایرانی باید برای افزایش کیفیت
و استاندارد اسباب بازیهای خود از راههایی مانند: انتخاب مواد اولیه با کیفیت و
مجاز، استفاده از تکنولوژیهای پیشرفته و مدرن، انجام تستهای کیفیت و ایمنی
استاندارد، اخذ گواهینامههای بینالمللی و غیره استفاده کنند.
- افزایش تنوع و ابتکار در اسباب بازیهای ایرانی: تنوع و ابتکار در اسباب بازیهای
ایرانی تولیدشده، یکی از عواملی است که میتواند آنها را از رقبای خارجی متمایز
کند. بنابراین، تولیدکنندگان و صادرکنندگان اسباب بازی ایرانی باید برای افزایش
تنوع و ابتکار اسباب بازیهای خود از راههایی مانند: تولید اسباب بازیهای متناسب
با سن و جنسیت کودکان، تولید اسباب بازیهای آموزشی و فعالیتی، تولید اسباب
بازیهای مرتبط با فرهنگ و تاریخ ایران، تولید اسباب بازیهای مرتبط با حیوانات و
گیاهان ایرانی، تولید اسباب بازیهای مرتبط با جشنها و مناسبتهای ایرانی، تولید
اسباب بازیهای مرتبط با شخصیتهای محبوب ایرانی و غیره استفاده کنند.
- افزایش نوآوری و خلاقیت در اسباب بازیهای ایرانی: یکی از راههای دیگر برای
ایجاد تفاوت و ارزش افزوده برای اسباب بازیهای ایرانی، افزایش نوآوری و خلاقیت در
طراحی و تولید آنها است. نوآوری و خلاقیت میتوانند باعث شوند که اسباب بازیهای
ایرانی دارای ویژگیها و قابلیتهای جدید و منحصر به فرد باشند که مشتریان را به
خود جذب کنند. برای افزایش نوآوری و خلاقیت، تولیدکنندگان و صادرکنندگان اسباب بازی
ایرانی باید از راههایی مانند: انجام پژوهشها و بررسیهای بازار، شنیدن نیازها و
انتظارات مشتریان، ایجاد تیمهای طراحی و تولید متشکل از افراد متخصص و خلاق،
استفاده از تکنولوژیهای جدید و نوآورانه، ایجاد اسباب بازیهای الکترونیکی،
هوشمند، واقعیت مجازی و تعاملی و غیره استفاده کنند.
بمنظور بازاریابی و تبلیغات، تولیدکنندگان و صادرکنندگان اسباب بازی ایرانی باید از
راههای مختلفی استفاده کنند. برخی از این راهها عبارتند از:
- حضور در نمایشگاهها و جشنوارههای بینالمللی اسباب بازی: یکی از راههای موثر
برای معرفی و ارائه اسباب بازیهای ایرانی به بازارهای خارجی، شرکت در نمایشگاهها
و جشنوارههای بینالمللی اسباب بازی است. این نمایشگاهها و جشنوارهها فرصتی
مناسب برای برقراری ارتباط با خریداران، توزیعکنندگان، نمایندگان، رسانهها و
متخصصان حوزه اسباب بازی هستند. همچنین، این نمایشگاهها و جشنوارهها امکانی برای
نمایش تنوع، کیفیت، قیمت و نوآوری اسباب بازیهای ایرانی به مخاطبان میدهند. برخی
از نمایشگاهها و جشنوارههای معتبر بینالمللی اسباب بازی که میتوان در آنها
شرکت کرد عبارتند از: نمایشگاه بینالمللی اسباب بازی نورنبرگ آلمان، نمایشگاه
بینالمللی اسباب بازی هنگ کنگ، نمایشگاه بینالمللی اسباب بازی نیویورک آمریکا و
نمایشگاه بینالمللی اسباب بازی استانبول ترکیه.
- استفاده از رسانهها و شبکههای اجتماعی: یکی از راههای موثر برای بازاریابی و
تبلیغات اسباب بازیهای ایرانی، استفاده از رسانهها و شبکههای اجتماعی است.
رسانهها و شبکههای اجتماعی میتوانند به انتشار ویدیو، عکس، مقاله، نظرسنجی و
دیگر محتواهای مرتبط کمک کنند. همچنین، رسانهها و شبکههای اجتماعی میتوانند به
ایجاد ارتباط مستقیم و دوطرفه با مشتریان، شنیدن نیازها و انتظارات آنها، دریافت
بازخورد و پیشنهادات، حل مشکلات و افزایش رضایتمندی و وفاداری آنها کمک کنند. برای
این منظور، تولیدکنندگان و صادرکنندگان اسباب بازی ایرانی باید از شبکههای اجتماعی
محبوب و پربازدید مانند اینستاگرام، تلگرام، فیسبوک، توییتر، یوتیوب و غیره
استفاده کنند. همچنین، تولیدکنندگان و صادرکنندگان اسباب بازی ایرانی باید از
رسانههای معتبر و مرتبط با حوزه اسباب بازی مانند مجلات، روزنامهها، سایتها،
بلاگها، پادکستها و غیره استفاده نمایند.
* استفاده ار مطلب با ذکر نام منبع و مولف مجاز است