صادرات ماهی و آبزیان
به قلم: دکتر هومن باسره
ایران در صنعت آبزی‌پروری و محصولات دریایی حضور قابل توجهی دارد. در دوره ۱۱ ماهه از ۲۱ مارس ۲۰۲۳ تا ۲۲ فوریه ۲۰۲۴، ایران بیش از ۵.۱ میلیون تن محصولات شیلاتی و آبزیان را به ارزش تقریبی ۶۲۰ میلیون دلار صادر کرد. این نشان‌دهنده افزایش ۱۵ درصدی در وزن و ۷.۴ درصدی در ارزش نسبت به همین دوره در سال قبل است. در دوره ۸ ماهه از ۲۱ مارس تا ۲۲ نوامبر ۲۰۲۲، نیز ایران ۱۱۶,۰۰۰ تن محصولات آبزیانی را به خارج از کشور صادر کرد که ارزش کلی آن حدود ۲۳۵ میلیون دلار بود. این نشان‌دهنده افزایش ۶ درصدی نسبت به دوره مشابه در سال قبل است.
ایران مجموعه‌ای از محصولات ماهی و دریایی را صادر می‌کند. برخی از گونه‌های مهم
عبارتند از:
- ماهی قزل‌آلا: یکی از محصولات مهم صادراتی ایران به بازارهای خارجی که به دلیل
گوشت لذیذ و با کیفیت، جذابیت بالایی دارد.
- ماهی‌های دریای خزر: ماهی‌هایی مانند کفال، ماهی‌سفید و ماهی‌شور که معمولاً از
دریای خزر به کشورهای همسایه و اروپا صادر می‌شوند.
- میگو و ماهی‌های زینتی: میگو و ماهی‌های زینتی نیز جزو محصولات صادراتی ایران به
بازارهای جهانی هستند.
تولید و صادرات ماهی و آبزیان دریایی از ایران
ایران به عنوان یکی از کشورهای مهم در حوزه تولید و صادرات ماهی و آبزیان دریایی در منطقه خاورمیانه شناخته می‌شود. این صنعت نقش مهمی در اقتصاد ملی ایران ایفا می‌کند و پتانسیل بالایی برای رشد و توسعه در آینده دارد.
ایران دارای منابع آبی غنی و متنوعی از جمله دریای خزر، خلیج فارس و دریای عمان است که امکان پرورش و صید انواع مختلف ماهی و آبزیان را فراهم می‌کند. طبق آمار، میزان تولید ماهی و آبزیان در ایران در سال ۲۰۲۳ حدود ۱.۲ میلیون تن بوده است. این تولید شامل انواع ماهی‌های پرورشی مانند قزل‌آلا، کپور، تیلاپیا و همچنین صید ماهی‌های دریایی مانند تن، شاه‌ماهی، میگو و سایر گونه‌های ارزشمند است.
مناطق اصلی تولید ماهی و آبزیان در ایران استان‌های ساحلی شمالی (گیلان، مازندران و گلستان) و جنوبی (هرمزگان، بوشهر و سیستان و بلوچستان) هستند. در این مناطق، فعالیت‌های پرورش آبزیان در قالب مزارع پرورش ماهی و میگو و همچنین صید ماهی‌های دریایی انجام می‌شود.
علی‌رغم پتانسیل بالای ایران در تولید ماهی و آبزیان، این صنعت با چالش‌هایی نیز
روبرو است. برخی از مهم‌ترین موانع تولید عبارتند از:
- محدودیت‌های زیرساختی و کمبود تجهیزات مدرن در بخش‌های پرورش و صید
- نوسانات قیمت نهاده‌های تولید مانند غذای دام و انرژی
- کمبود آب شیرین برای پرورش آبزیان در برخی مناطق
- آلودگی‌های زیست‌محیطی و تغییرات آب و هوایی
برای رفع این موانع، راهکارهایی مانند سرمایه‌گذاری در زیرساخت‌ها، حمایت‌های مالی
و تسهیلات اعتباری، مدیریت منابع آب و کنترل آلودگی‌ها می‌تواند مؤثر باشد.
صادرات ماهی و آبزیان یکی از مزیت‌های رقابتی ایران در بازارهای جهانی است. این
محصولات دارای ارزش افزوده بالایی هستند و می‌توانند درآمد ارزی قابل توجهی برای
کشور ایجاد کنند. مزایای صادرات برای تولیدکنندگان و تاجران ایرانی عبارتند از:
- افزایش فروش و درآمد تولیدکنندگان و صادرکنندگان ایرانی
- دسترسی به بازارهای بزرگ‌تر و پرمصرف‌تر در سطح جهانی
- کسب تجربه و دانش در زمینه بازاریابی و فروش بین‌المللی
- ایجاد فرصتهای شغلی و توسعه اقتصادی در مناطق ساحلی ایران
طبق آمار، میزان صادرات ماهی و آبزیان از ایران در سال ۲۰۲۳ حدود ۳۵۰ هزار تن بوده است. این محصولات عمدتاً به بازارهای کشورهای حاشیه خلیج فارس، روسیه، چین و اتحادیه اروپا صادر می‌شوند.
رقبای اصلی ایران در بازار صادرات ماهی و آبزیان کشورهایی مانند نروژ، چین، ویتنام و تایلند هستند. با این حال، ایران دارای مزیت‌هایی نظیر نزدیکی جغرافیایی به بازارهای هدف، تنوع گونه‌های آبزیان و هزینه‌های تولید نسبتاً پایین‌تر است که می‌تواند در رقابت با این کشورها مؤثر باشد.
ظرفیتها و راهکارهای ورود به بازار صادرات ماهی
ایران دارای ظرفیت‌های بالقوه زیادی برای افزایش
صادرات ماهی و آبزیان است. این ظرفیتها شامل:
- وجود منابع آبی غنی و متنوع برای تولید انواع آبزیان
- زیرساخت‌های نسبتاً مناسب در بخش‌های صید و پرورش
- نیروی کار ماهر و با تجربه در این صنعت
- نزدیکی به بازارهای هدف در خاورمیانه و آسیای مرکزی
موانعی چند در مسیر افزایش صادرات وجود دارد که عبارتند از:
- محدودیت‌های لجستیکی و زیرساختی در بخش حمل و نقل و نگهداری
- رقابت شدید با سایر کشورهای صادرکننده
- نیاز به ارتقای استانداردها و گواهینامه‌های بین‌المللی
- نوسانات نرخ ارز و مشکلات مالی و بانکی
برای غلبه بر این موانع، راهکارهایی مانند سرمایه‌گذاری در زیرساخت‌ها، ارتقای
استانداردها، بهبود شرایط مالی و بانکی و توسعه بازاریابی بین‌المللی می‌تواند مؤثر
باشد.
با توجه به پتانسیل‌های موجود، چشم‌انداز صادرات ماهی و آبزیان ایران در آینده مثبت ارزیابی می‌شود. پیش‌بینی می‌شود که میزان صادرات این محصولات در سال‌های آینده به تدریج افزایش یافته و به بیش از ۵۰۰ هزار تن در سال برسد. همچنین، ورود به بازارهای جدید و توسعه بازاریابی بین‌المللی می‌تواند نقش مهمی در افزایش سهم ایران در بازارهای جهانی ایفا کند.
برای پیدا کردن شرکت‌هایی که در کشورهای همسایه از ایران ماهی و آبزیان وارد
می‌کنند، می‌توانید از راهکارهای مختلفی بهره ببرید:
۱. شرکت در نمایشگاه‌های بین‌المللی: با شرکت در نمایشگاه‌های بین‌المللی، با
شرکت‌های مرتبط از کشورهای دیگر در ارتباط باشید تا از تجربیات آن‌ها در یافتن
مشتریان بین‌المللی آگاه شوید.
۲. بهره‌گیری از لیست‌های مشتریان بین‌المللی: به لیست‌های شرکت‌های معتبر فعال در
کشورهای مختلف دسترسی پیدا کنید که توسط ارائه‌دهندگان خدمات صادرات و واردات ارائه
شده‌اند تا مشتریان خارجی پتانسیل را شناسایی کنید.
۳. تماس با نمایندگان تجاری: سفارتخانه‌ها در ایران نمایندگان تجاری دارند که مسئول
هماهنگی افراد و شرکت‌های ایرانی با تاجران در کشورهای مربوطه هستند. شما می‌توانید
اطلاعات تماس را در وبسایت اتاق بازرگانی کشور مورد نظر پیدا کنید.
۴. تحقیق درباره کدهای تعرفه و قوانین گمرکی: آگاهی از کدهای تعرفه گمرکی و قوانین
مربوطه برای صادرات ماهی به شناسایی بازار و انواع محصولات دریایی و ماهی مناسب
برای صادرات می‌انجامد.
۵. بهره‌گیری از مشاوره تخصصی: از شرکت‌های با سابقه که در صادرات انواع گونه‌های
ماهی ایران تخصص دارند، برای دریافت راهنمایی و اطلاعات لازم در زمینه صادرات ماهی
ایران به کشورهای مختلف جهان استفاده کنید.
با ترکیب این رویکردها، می‌توانید به طور موثر شرکت‌هایی را در کشورهای همسایه که
از ایران ماهی و آبزیان وارد می‌کنند، شناسایی و ارتباط برقرار کنید.
* استفاده ار مطلب با ذکر نام منبع و مولف مجاز است
|
محتوای چندرسانه‌ای |
وبینار قراردادهای جوینت ونچر و انواع آن
وبینارهای بیشتر...
