صادرات خرما، شیره و خمیر خرما
به قلم: دکتر هومن باسره
خرما یکی از محصولات مهم و ارزشمند کشاورزی ایران است که در مناطق گرم و خشک کشور کشت می‌شود. صادرات خرما، شیره خرما و خمیر خرما از ایران از اهمیت بسیاری برخوردار است و این محصول و فرآورده‌های برگرفته از آن مانند شیره خرما و خمیر خرما به کشورهای مختلف جهان صادر می‌شوند.
خرما دارای خواص غذایی و درمانی بسیاری است و به عنوان یک میوه انرژی‌زا و سرشار از قند، فیبر، پروتئین، ویتامین‌ها و مواد معدنی مورد استفاده قرار می‌گیرد.
شیره خرما نیز یکی از فرآورده‌های خرما است که از تبخیر آب خرما به دست می‌آید و دارای طعم شیرین و ملایم است. شیره خرما می‌تواند به عنوان یک شیرین‌کننده طبیعی و سالم در مصارف خانگی و صنعتی مورد استفاده قرار گیرد.
خمیر خرما یکی از فرآورده‌های محبوب و مقوی از خرماست که دارای خواص گوناگونی است. خمیر خرما را می‌توان به‌صورت مستقیم مصرف کرد یا در تهیه نان، شیرینی، کیک، شکلات، آبمیوه و دیگر محصولات غذایی استفاده نمود. این محصول به دلیل داشتن طبع گرم، می‌تواند برای میان وعده، صبحانه و یا مصرف در روزهای سرد سال مناسب باشد.
حجم صادرات خرما و فرآورده‌های آن از ایران
ایران یکی از بزرگترین تولیدکنندگان و صادرکنندگان خرما در جهان است و با توجه به آمارها، صادرات خرما، شیره خرما و خمیر خرما از ایران به کشورهای مختلف جهان دارای رشد و توسعه قابل توجهی بوده و به‌عنوان یک منبع درآمدی مهم برای کشور محسوب می‌شود. برخی از ارقام معروف خرمای ایرانی که برای صادرات مورد توجه هستند عبارتند از: مضافتی، پیارم، زاهدی، کبکاب، مریم و خاصویی.
بر اساس گزارش‌های مربوط به سال ۲۰۲۱، ایران بیشترین صادرکننده خرما در جهان است. با توجه به آمارهای منتشر شده توسط سازمان توسعه تجارت ایران، صادرات خرما از ایران در سال ۱۳۹۹ (۲۰۲۰-۲۰۲۱) حدود ۱۰۰ هزار تن بوده است که به ارزش حدود ۱۲۵ میلیون دلار می‌رسد. کشورهای عربی خلیج فارس، هند، پاکستان و کشورهای اروپایی از جمله مقصدهای اصلی صادرات خرما از ایران بوده‌اند.
در زمینه صادرات شیره خرما نیز، آمارهای قابل توجهی وجود دارد. براساس آمارهای منتشر شده، در سال ۱۳۹۹ حجم صادرات شیره خرما از ایران به بیش از ۳۰ کشور جهان به بیش از ۲۵ هزار تن می‌رسید. این صادرات به ارزش حدود ۴۰ میلیون دلار انجام شده و کشورهای حاشیه خلیج فارس، عراق، هند، پاکستان و کشورهای اروپایی از مقصدهای اصلی صادرات شیره خرما از ایران بوده‌اند.
در زمینه صادرات خمیر خرما نیز، آمارها حاکی از آن است که در سال ۱۳۹۹ حجم صادرات خمیر خرما به بیش از ۲۰ کشور جهان به بیش از ۱۵ هزار تن رسید. این صادرات به ارزش حدود ۲۰ میلیون دلار انجام شده است و کشورهای حاشیه خلیج فارس، عراق، هند، پاکستان و کشورهای اروپایی از مقصدهای اصلی صادرات خمیر خرما از ایران بوده‌اند.
محدودیت‌ها و فرصتهای صادراتی محصول خرما
صادرات خرما، شیره و خمیر خرما از ایران به سایر کشورها، هم محدودیت‌ها و چالش‌هایی دارد و هم فرصت‌ها و پتانسیل‌هایی.
محدودیت‌ها:
- تحریم‌های اقتصادی و سیاسی علیه ایران که باعث می‌شود که
دسترسی به بازارهای جهانی و منابع مالی و تکنولوژیکی محدود شود
و هزینه‌های صادرات را افزایش دهد.
- رقابت بالا با کشورهای دیگری مانند عربستان سعودی، مصر،
تونس، پاکستان و غیره که تولیدکننده و صادرکننده خرما هستند و
مزیت‌هایی مانند کیفیت بالا، قیمت پایین، بسته‌بندی زیبا و
مقاوم، تنوع محصول، بازاریابی قوی و غیره دارند.
- نبود یک برند ملی و معتبر برای خرما، خمیر و شیره خرمای
ایرانی که باعث می‌شود اعتبار و شناخته‌شده بودن محصولات
ایرانی در بازارهای هدف کم باشد و مشتریان به محصولات دیگر
تمایل داشته باشند.
- نبود یک سیستم اطلاع‌رسانی و آموزشی مناسب برای بازرگانان
خرما که باعث می‌شود آگاهی و دانش آنها از بازارهای هدف،
قوانین و مقررات، شرایط و فرصت‌ها، راهکارها و غیره کم باشد و
با مشکلات و موانعی روبرو شوند.
فرصت‌ها:
- تقاضای رو به افزایش برای خرما، خمیر و شیره خرما در
بازارهای جهانی به دلیل افزایش جمعیت، افزایش آگاهی از خواص
غذایی و درمانی خرما و محصولات آن، افزایش مصرف مواد غذایی
سالم و طبیعی و غیره.
- وجود بازارهای نزدیک و مهم برای خرما و شیره خرمای ایرانی
مانند کشورهای همسایه و منطقه‌ای که دارای فرهنگ و عادات مشابه
با ایران هستند و خرما را به عنوان یک میوه مقدس و مبارک
می‌دانند و با محصولات ایرانی آشنا هستند.
- وجود ظرفیت بالای تولید و صادرات خرما و شیره خرما در ایران
به دلیل داشتن منابع طبیعی و انسانی فراوان، داشتن انواع مختلف
خرما با کیفیت بالا، داشتن تجربه و تخصص در تولید و فرآوری
خرما و شیره خرما و غیره.
- وجود امکانات و تسهیلات دولتی و خصوصی برای حمایت از صادرات
خرما و شیره خرما از ایران مانند اعطای تسهیلات ارزی و بانکی،
ارائه خدمات مشاوره‌ای و آموزشی، ارائه بیمه صادرات، ارائه
تشویق‌ها و تخفیف‌های گمرکی و مالیاتی، برگزاری نمایشگاه‌ها و
همایش‌های تجاری و غیره.
بهترین بازارهای هدف برای صادرات خرما و نحوه ورود به آنها
برای صادرات خرما، شیره خرما و خمیر خرما از ایران، کشورهایی
که دارای شرایط زیر هستند، به عنوان بهترین بازار هدف
می‌توانند در نظر گرفته شوند:
- دارای تقاضای بالایی برای خرما و فرآورده‌های آن باشند
- دارای روابط تجاری و سیاسی خوبی با ایران باشند
- دارای قوانین و مقررات گمرکی و بهداشتی مناسب و ساده‌ای برای
واردات خرما و فرآورده‌های آن باشند
- دارای قیمت خرید مناسب و پرداخت به‌موقع باشند
بر اساس این معیارها، برخی از کشورهایی که می‌توانند به‌عنوان
بازار هدف برای صادرات خرما، شیره خرما و خمیر خرما از ایران
در نظر گرفته شوند عبارتند از:
- کشورهای اروپایی مانند آلمان، فرانسه، انگلستان و ایتالیا که
دارای مصرف بالایی از خرما و فرآورده‌های آن به عنوان یک محصول
ارگانیک و طبیعی هستند. این کشورها همچنین دارای روابط تجاری
خوبی با ایران هستند و قوانین گمرکی و بهداشتی آنها نسبتا
ساده و قابل اجرا هستند. البته باید توجه داشت که این کشورها
از خرما و فرآورده‌های آن با کیفیت بالا و بسته‌بندی زیبا و
مدرن استقبال می‌کنند و برای رقابت با برندهای دیگر باید به
برندینگ و مارکتینگ خرما و فرآورده‌های آن توجه کافی شود.
- کشورهای همسایه مانند ترکیه، عراق، افغانستان و پاکستان که
دارای تقاضای زیادی برای خرما و فرآورده‌های آن به‌عنوان یک
محصول محبوب و مقوی هستند. این کشورها همچنین دارای روابط
تجاری و سیاسی نزدیکی با ایران هستند و قوانین گمرکی و بهداشتی
آنها نسبتا ساده و قابل اجرا هستند. البته باید توجه داشت که
این کشورها از خرما و فرآورده‌های آن با قیمت پایین و تنوع
بالا استقبال می کنند و برای رقابت با تولیدکنندگان دیگر باید
به کیفیت محصول توجه کافی شود.
برای صادرات خرما، شیره خرما و خمیر خرما از ایران، باید به نکاتی مانند رعایت استانداردهای بهداشتی، بسته‌بندی مناسب، برچسب‌گذاری و انتخاب بازار هدف توجه کرد. برای صادرات خرما، شیره خرما و خمیر خرما از ایران، نیاز به داشتن کارت بازرگانی و مجوز صادرات از سازمان توسعه تجارت و گمرک است. طبق قانون، تعرفه صادرات خرما، شیره خرما و خمیر خرما صفر است و صادرکنندگان می‌توانند بدون پرداخت تعرفه این محصولات را به کشورهای دیگر صادر کنند.
به طور کلی، می توان گفت که صادرات خرما، شیره خرما و خمیر خرما از ایران یک فرصت تجاری مطلوب و پرسود است که با برنامه‌ریزی و اجرای مناسب می‌تواند به سوددهی بالایی برای صادرکنندگان منجر شود.
* استفاده ار مطلب با ذکر نام منبع و مولف مجاز است
|
محتوای چندرسانه‌ای |
وبینار تاجیکستان؛ شریک تجاری همزبان
وبینارهای بیشتر...
