تولید انواع محصول بادام در ایران

بادام زمینی و درختی از جمله محصولات کشاورزی استراتژیک ایران هستند که در مناطق مختلف کشور کشت می‌شوند. بادام زمینی در استان‌های خراسان رضوی، خراسان جنوبی، خراسان شمالی، فارس، کرمان، سیستان و بلوچستان، گلستان، خوزستان و آذربایجان شرقی تولید می‌شود. بادام درختی نیز در استان‌های اصفهان، یزد، فارس، کرمان، خراسان رضوی، خراسان جنوبی، خراسان شمالی، آذربایجان شرقی، آذربایجان غربی، همدان، کردستان، زنجان، قزوین، البرز، تهران، مرکزی، اردبیل، گیلان، مازندران، سمنان و قم کشت می‌شود.

بادام ایران به دلیل شرایط آب و هوایی مناسب و خاک حاصلخیز، معمولاً دارای مغز بزرگ و خوشمزه‌ای است. این محصول در انواع مصرف‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد:
۱. صادرات مغز بادام: مغز بادام درختی به‌عنوان آجیل یا تنقلات مصرف می‌شود. این محصول به دلیل مزه خوشایند و ارزش غذایی بالا، در بازارهای جهانی مورد تقاضا قرار دارد.
۲. روغن بادام درختی: روغن استخراج شده از مغز بادام درختی به دلیل خواص آنتی‌اکسیدانی و ضد التهابی، در صنایع آرایشی بهداشتی و دارویی مورد استفاده قرار می‌گیرد.
۳. پوست بادام درختی: پوست بادام درختی نیز می‌تواند مورد استفاده قرار گیرد. از پوست بادام در تهیه رنگ‌های طبیعی، صابون‌سازی و تولید کمپوست استفاده می‌شود.
۴. صادرات بادام خشک شده: بادام خشک شده به‌عنوان محصولی ماندگار و مناسب برای مصرف در میان وعده‌ها و تنقلات به بازارهای خارجی صادر می‌شود.

به طور کلی، بادام زمینی و درختی از محصولات کشاورزی با عملکرد بالا هستند که با شرایط آب و هوایی و خاک ایران سازگاری خوبی دارند. بر اساس آمارهای سازمان جهانی تجارت، ایران در سال ۲۰۲۰ میلادی، ۱.۲ میلیون تن بادام زمینی و ۰.۳ میلیون تن بادام درختی تولید کرده است. این رقم‌ها نشان می‌دهند که ایران در تولید بادام زمینی در رتبه چهارم و در تولید بادام درختی در رتبه هفتم جهان قرار دارد.

بادام زمینی و درختی با وجود پتانسیل بالای تولید در ایران، با چالش‌ها و مشکلاتی روبرو هستند که باعث می‌شوند عملکرد و کیفیت این محصولات کاهش یابد. برخی از این چالش‌ها عبارتند از:
- کمبود آب: بادام زمینی و درختی از محصولاتی هستند که نیاز به آبیاری مناسب و مداوم دارند. اما با توجه به خشکسالی‌های مکرر و کاهش منابع آبی در ایران، تأمین آب برای این محصولات دچار مشکل شده است. این موضوع باعث می‌شود که برخی از کشاورزان از کشت این محصولات منصرف شوند یا کیفیت و مقدار آنها را کاهش دهند.
راه حل: برای حل این مشکل، لازم است که از روش‌های آبیاری قطره‌ای و نوین استفاده شود که باعث صرفه‌جویی در مصرف آب می‌شود. همچنین، باید از انواع مقاوم به خشکی و شوری استفاده شود که با شرایط آب و هوایی ایران سازگارتر هستند. علاوه بر این، باید از تناوب زراعی و کشت مخلوط استفاده شود تا باعث بهبود خاک و کاهش فشار بر منابع آبی گردد.
- بیماری‌ها و آفات: بادام زمینی و درختی از محصولاتی هستند که حساس به بیماری‌ها و آفات مختلفی هستند. این بیماری‌ها و آفات می‌توانند باعث کاهش کیفیت محصولات شوند و گاهی اوقات منجر به از دست رفتن تمام محصول گردند.
راه حل: برای حل این مشکل، لازم است که از روش‌های مدیریتی پیشگیرانه استفاده شود که شامل انتخاب انواع مقاوم، رعایت اصول فنی کشت، تهیه نهال‌های سالم، آبیاری مناسب، برداشت به موقع، کنترل علف‌های هرز، کوددهی متعادل و غیره می‌باشد. همچنین، باید از روش‌های کنترل بیولوژیک و زیستی استفاده شود که شامل استفاده از حشرات مفید، قارچ‌ها، باکتری‌ها، ویروس‌ها و غیره می‌شود. در صورت لزوم، می‌توان از روش‌های کنترل شیمیایی مانند سموم و داروهای مناسب (با درنظر گرفتن و کنترل خطرات زیست محیطی) استفاده کرد.
- کمبود بازار فروش داخلی: بادام زمینی و درختی از محصولاتی هستند که مصرف داخلی آنها کمتر از تولید آنها است. این موضوع باعث می‌شود که برخی از تولیدکنندگان گاهاً مجبور به فروش زیر قیمت یا انبار کردن محصولات شوند. این مسئله باعث کاهش انگیزه کشاورزان برای تولید شده است.
راه حل: برای حل این مشکل، لازم است که بازار فروش داخلی را توسعه دهیم و مصرف این محصولات را در جامعه افزایش دهیم. برای این منظور، می‌توان از روش‌های مختلفی استفاده کرد، مانند: تبلیغات، آموزش، ایجاد بسته‌بندی‌های جذاب و متنوع، ارائه تخفیف‌، ایجاد شبکه‌های فروش و توزیع و غیره.

صادرات انواع بادام ایرانی

با توجه به استقبال خوب بازارهای جهانی، در سال‌های اخیر، ایران توانسته است میزان صادرات محصولات بادام را افزایش دهد و جایگاه خود را در این بازار ارتقا بخشد. بر اساس آمارهای سازمان جهانی تجارت، ایران در سال ۲۰۲۰ میلادی، ۰.۴ میلیون تن بادام زمینی و ۰.۱ میلیون تن بادام درختی صادر کرده است. این رقم‌ها نشان می‌دهند که ایران در صادرات بادام زمینی در رتبه هشتم و در صادرات بادام درختی در رتبه نهم جهان قرار دارد.

انواع بادام ایرانی در کشورهای مختلفی مانند چین، هند، ترکیه، روسیه، اروپا، آمریکا و غیره مورد مصرف قرار می‌گیرند و در صنایع مختلفی مانند روغن‌کشی، شیرینی‌پزی، شکلات‌سازی، داروسازی و غیره کاربرد دارند.

بازارهای اصلی صادرات بادام زمینی و درختی ایران عبارتند از:
- بادام زمینی: چین، ترکیه، روسیه، هند، عراق، افغانستان، پاکستان، امارات متحده عربی، ازبکستان و غیره.
- بادام درختی: ترکیه، هند، روسیه، امارات متحده عربی، عراق، افغانستان، چین، اروپا، آمریکا و غیره.

صادرات این محصولات از ایران می‌تواند چندین مزیت برای تولیدکنندگان و تاجران ایرانی داشته باشد، از جمله:
- صادرات این محصولات از ایران می‌تواند باعث افزایش درآمد و سود تولیدکنندگان و تاجران ایرانی شود. این موضوع به دلیل این است که قیمت این محصولات در بازارهای خارجی معمولا بالاتر از بازار داخلی است و همچنین با توجه به نوسانات ارزی، صادرات این محصولات می‌تواند درآمد ارزی برای کشور ایجاد کند. برای مثال، بر اساس آمارهای سازمان جهانی تجارت، قیمت متوسط بادام زمینی در سال ۲۰۲۰ میلادی در بازار جهانی ۱.۵ دلار برای هر کیلوگرم و قیمت متوسط بادام درختی در بازار جهانی ۴.۵ دلار برای هر کیلوگرم بوده است. در حالی که قیمت متوسط این محصولات در بازار داخلی ایران در همان سال ۰.۸ دلار برای بادام زمینی و ۲.۵ دلار برای بادام درختی بوده است.
- صادرات این محصولات از ایران می‌تواند باعث افزایش تولید و بهبود کیفیت آنها شود؛ چراکه علاوه بر افزایش انگیزه برای تولید بیشتر و بهتر این محصولات، با توجه به استانداردها و نیازهای بازارهای خارجی، تولیدکنندگان و تاجران ایرانی باید برای ارتقای کیفیت محصولات از روش‌های نوین و بهینه تولید، بسته‌بندی، حمل و نقل و غیره استفاده کنند. این امر می‌تواند باعث افزایش رقابت‌پذیری و جذابیت این محصولات در بازارهای خارجی شود.
- صادرات این محصولات از ایران می‌تواند باعث افزایش اشتغال و رشد اقتصادی کشور شود.

صادرات محصولات بادام از ایران علیرغم بازار جهانی رو به رشد و پرسودش، با چالش‌ها و مشکلاتی روبروست که مهمترین آنها تحریم‌ها و محدودیت‌های سیاسی و اقتصادی است. این محدودیتها باعث می‌شود که برخی از بازارهای خارجی برای ایران بسته شوند یا دسترسی به آنها دشوار گردد. برای مثال، برخی از کشورها مانند اروپا، کانادا، استرالیا و غیره، به دلایل سیاسی یا امنیتی محدودیت‌هایی برای ورود محصولات ایرانی اعمال کرده‌اند.

برای عبور از محدودیت‌ها و مشکلات سیاسی و اقتصادی بین‌المللی برای صادرات محصولات ایرانی، این اقدامات ضروری به‌نظر می‌رسند:
- ایجاد روابط تجاری با کشورهای دوست و همسایه: ایران می‌تواند با کشورهای دوست و همسایه خود مانند ترکیه، عراق، افغانستان، پاکستان، ازبکستان و غیره روابط تجاری خوبی را ایجاد و تقویت کند. این کشورها دارای بازارهای بزرگ و نزدیک برای محصولات ایرانی هستند و می‌توان از ارزهای ملی یا مشترک برای تجارت با آنها استفاده کرد. این امر می‌تواند باعث کاهش وابستگی به دلار آمریکا و کاهش اثرات تحریم‌ها شود.
- ایجاد تعاون‌ و اتحادهای منطقه‌ای و بین‌المللی: ایران می‌تواند با عضویت در تعاون‌های منطقه‌ای و بین‌المللی مانند اتحادیه اقتصادی اوراسیا، سازمان همکاری شانگهای، سازمان همکاری اسلامی، سازمان ملل و غیره، از مزایای تجاری و اقتصادی آنها بهره ببرد.
- ایجاد برند و ارزش افزوده: می‌توان با خلق برند و ایجاد ارزش افزوده برای محصولات ایرانی، جایگاه و شناخت این محصولات را در بازارهای خارجی بهبود بخشید. برای این منظور، می‌توان از روش‌های مختلفی استفاده کرد که شامل ایجاد نشان تجاری، ارائه گواهینامه‌های کیفیت و استاندارد، ایجاد بسته‌بندی‌های جذاب و متنوع، ارائه خدمات پس از فروش، ایجاد تفاوت و خلاقیت در محصولات، ارائه محصولات فرآوری‌شده با ارزش افزوده بالا و غیره می‌شود.

بازارهای بالقوه و نوظهور برای بادام ایرانی

علاوه بر بازارهای فعلی که ایران در آنها حضور دارد، می‌توان بازارهای بالقوه و نوظهوری را نیز برای صادرات انواع بادام زمینی و درختی تولیدشده در ایران مورد بررسی قرار داد. این بازارها می‌توانند فرصت‌های جدیدی را برای تجار و شرکت‌های - بازارهای آفریقایی: آفریقا یکی از قاره‌هایی است که بازار بزرگ و رو به رشدی برای محصولات کشاورزی دارد. این قاره دارای جمعیت زیادی است و دارای کشورهایی است که در حال توسعه و رشد اقتصادی هستند. بادام زمینی و درختی از محصولاتی هستند که می‌توانند در بازارهای آفریقایی مورد استقبال قرار گیرند و در صنایع مختلفی مانند خوراک، دارو، آرایشی و بهداشتی و غیره کاربرد داشته باشند.
- بازارهای آسیایی: آسیا یکی از قاره‌هایی است که بازار بزرگ و پرطرفداری برای محصولات کشاورزی دارد. بادام زمینی و درختی از محصولاتی هستند که در صنایع مختلفی مانند روغن‌کشی، شیرینی‌پزی، شکلات‌سازی، داروسازی و غیره کاربرد دارند.

- بازارهای اقیانوسیه: اقیانوسیه یکی از قاره‌هایی است که بازار کوچک ولی پرسودی برای محصولات کشاورزی دارد. این قاره دارای جمعیت کمی است اما مصرف محصولات کشاورزی در آن بسیار بالاست. ایران می‌تواند با کشورهایی مانند استرالیا، نیوزیلند، فیجی، ساموآ، تونگا و غیره تجارت نماید.

برای فروش و صادرات موفق انواع محصولات بادام زمینی و درختی، لازم است تجار و شرکت‌های بازرگانی ایرانی، بازاریابی مناسبی را انجام دهند و مشتریان خارجی را پیدا و جذب نمایند. برای این منظور، می‌توان از راهکارهایی استفاده کرد که شامل موارد زیر می‌شود:
- شناسایی بازارهای هدف: تجار و شرکت‌های بازرگانی ایرانی باید بازارهای هدف خود را برای فروش و صادرات محصولات خود شناسایی کنند. این امر می‌تواند باعث شود بازاریابی به صورت متمرکز و مؤثر انجام پذیرد. برای شناسایی بازارهای هدف، می‌توان از روش‌های مختلفی مانند تحلیل بازار، تحلیل رقبا، تحلیل مشتریان، تحلیل فرصت‌ها و تهدیدها، تحلیل عوامل مؤثر بر تقاضا و غیره استفاده کرد.
- ایجاد راه‌های ارتباطی: تجار و شرکت‌های بازرگانی ایرانی باید راه‌های ارتباطی مناسبی را برای ارتباط با مشتریان خارجی خود ایجاد و تقویت نمایند. برای ایجاد راه‌های ارتباطی، می‌توان از روش‌های مختلفی مانند ایجاد وب‌سایت، شبکه‌های اجتماعی، کانال‌های تلگرام، ایمیل، پیامک، روزنامه، رادیو، تلویزیون، بیلبورد، بروشور، کاتالوگ، نمونه‌های رایگان، هدایا و جوایز و شرکت در نمایشگاه‌ها و همایش‌ها استفاده نمود.
- ایجاد استراتژی‌های قیمت‌گذاری حساب‌شده: انتخاب و اجرای استراتژی‌های قیمت‌گذاری مناسب برای فروش و صادرات محصولات می‌تواند باعث شود که قیمت مناسب و رقابتی برای محصولات تعیین شود و سود و بازده مناسبی از این مسئله حاصل گردد.
- تدوین استراتژی‌های توزیع مناسب: این کار باعث می‌شود که محصولات به صورت سریع، امن و با کیفیت خوب و هزینه‌ کمتر به مشتریان برسد و رضایت و وفاداری مشتریان حاصل گردد.
- رعایت استانداردها و مقررات: رعایت استانداردها و مقررات مربوط به تولید، بسته‌بندی، حمل و نقل و صادرات محصولات باعث حفظ کیفیت و ایمنی محصول گردیده و از مشکلات و جریمه‌های حقوقی و ضررهای مالی جلوگیری می‌نماید.
- ایجاد تیم و شرکای متخصص و مؤثر: انتخاب نیروهای متعهد و متخصص، آموزش‌ و ارتقای سطح دانش و مهارت افراد، ایجاد انگیزه‌ و دادن پاداش‌، ارزیابی و بررسی بازخوردها و غیره از اقدامات در این بخش می‌باشد.
- برنامه‌ریزی و ایجاد سیستم کنترل: باید اهداف، استراتژی‌ها، بودجه‌ها، زمان‌بندی‌ها، مسئولیت‌ها، منابع و غیره را به صورت شفاف و قابل اندازه‌گیری تعیین کرد و از پیشرفت و عملکرد مجموعه اطلاع پیدا نمود تا از مشکلات و انحرافات جلوگیری شود.

* استفاده ار مطلب با ذکر نام منبع و مولف مجاز است