۱۴۰۳/۱۲/۹

نسخه اوکراینی قرارداد ترکمنچای

وقتی مفاد قرارداد مواد معدنی ترامپ با زلنسکی را می‌خوانیم فقط یک چیز به ذهن خطور می‌کند: «قرارداد ترکمنچای» به نظر می‌رسد که ترامپ قصد دارد همه کمک‌هایی را که در دولت بایدن به کی‌یف شد به‌گونه‌ای دیگر پس بگیرد. در پیش‌نویسی که نسخه‌ای از آن در اختیار نیویورک‌تایمز قرار گرفته است، آمریکا به بسیاری از مواد معدنی کمیاب این کشور حق دسترسی پیدا می‌کند.

به گزارش دنیای اقتصاد، ایالات متحده و اوکراین بر سر پیش‌نویس قراردادی که زمینه دسترسی واشنگتن به منابع طبیعی اوکراین در ازای حمایت از کی‌یف را فراهم می‌آورد، به توافق رسیدند. این گزارش پس از آن منتشر شد که دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور ایالات متحده گفت که ولودیمیر زلنسکی، رئیس‌جمهور اوکراین قصد دارد اواخر این هفته برای امضای قرارداد به واشنگتن سفر کند. به گفته دو منبع مطلع، سفر زلنسکی به واشنگتن روز جمعه انجام خواهد شد، حدود یک هفته پس از آنکه رهبران دو کشور از یکدیگر انتقاد کردند. دونالد ترامپ که تلاش می‌کند به سرعت به جنگ میان روسیه و اوکراین پایان دهد گفته است که اگر توافقی برای پایان جنگ به‌دست بیاید، به‌نوعی لازم است که نیروهای حافظ صلح در اوکراین مستقر شوند.

مسکو اما با استقرار نیروهای ناتو به‌عنوان نیروهای حافظ صلح مخالفت کرده است. شتاب ترامپ برای پایان دادن به جنگ اوکراین این نگرانی را پدید آورده که ایالات متحده ممکن است امتیازاتی به ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهور روسیه بدهد که با امنیت اوکراین و اروپا در تعارض باشد و چشم‌انداز ژئوپلیتیک را تغییر دهد. هنوز مشخص نیست اوکراین چنان‌که می‌خواسته است توانسته تضمین‌های امنیتی از ایالات متحده بگیرد یا اینکه در ازای منابع معدنی خود صرفا کمک‌های نظامی بیشتری از واشنگتن خواهد گرفت.

جزئیات نهایی این توافق، از جمله میزان پولی که اوکراین به ایالات متحده خواهد پرداخت، هنوز مشخص نیست. اما پیش‌نویس توافق‌نامه‌ای که روز سه‌شنبه مورد بحث قرار گرفت، دیگر شامل این درخواست برای کمک ۵۰۰میلیارد دلاری اوکراین به صندوقی متعلق به ایالات متحده نمی‌شد. همچنین شامل بندی مبنی بر الزام اوکراین به بازپرداخت دوبرابر مبلغ کمک‌های آینده آمریکا به ایالات متحده نمی‌شود. به نوشته روزنامه نیویورک‌تایمز، در چند روز گذشته پس از اینکه آمریکایی‌ها برخی از شروط طاقت‌فرسا را ​​حذف کردند، اوکراینی‌ها با این معامله راحت‌تر شدند. در پیش‌نویس توافق آمده بود که اوکراین نیمی از درآمدهای خود را از درآمدزایی آینده از منابع طبیعی، از جمله مواد معدنی حیاتی، نفت و گاز، به صندوق کمک خواهد کرد. ایالات متحده دارای حداکثر سود مالی در صندوق است.

درحالی‌که جنگ روسیه وارد چهارمین سال خود شده است، زلنسکی بارها برای تضمین امنیت کشورش در ازای حقوق معدنی فشار آورده است. اما پیش‌نویس توافق‌نامه‌هایی که توسط نیویورک‌تایمز بررسی شد، چنین تعهد امنیتی را دربرنداشت. به گفته یک مقام آمریکایی، پیش‌نویس نهایی ترجمه‌شده این توافق‌نامه روز سه‌شنبه به اوکراین ارسال شد. به گفته این مقام آمریکایی، اسکات بسنت، وزیر خزانه‌داری و همتای اوکراینی وی قرار است ابتدا توافق‌نامه را امضا کنند و سپس زلنسکی برای امضای توافق با ترامپ به واشنگتن برود.

براساس مطالعه دانشکده اقتصاد کی‌یف، اوکراین بیش از ۱۰۰ ذخیره عمده مواد معدنی حیاتی را به همراه ذخایر متوسط ​​نفت و گاز طبیعی کنترل می‌کند. موارد کاربرد مواد معدنی اوکراین عبارتند از:
۱- تیتانیوم: در ساخت‌وساز، هواپیما، ایمپلنت‌های ارتوپدی و به‌عنوان یک افزودنی در رنگ و لوازم آرایشی از جمله ضد آفتاب و بسیاری موارد دیگر استفاده می‌شود. طبق گزارش رسانه‌های اوکراینی، معادن تیتانیوم در مرکز اوکراین حدود ۶درصد از تولید جهانی را تشکیل می‌دهند.
۲- لیتیوم: یک عنصر حیاتی در باتری‌ها، از جمله باتری‌های خودروهای الکتریکی و سایر محصولات صنعتی، از جمله برخی داروها است.اوکراین یک سوم کل ذخایر اروپا را در اختیار دارد؛ اگرچه برخی از سایت‌ها در مناطق مورد مناقشه قرار دارند. قبل از جنگ با روسیه، مقامات اوکراینی به ایلان ماسک پیشنهاد کردند که در معادن لیتیوم اوکراین سرمایه‌گذاری کند.
۳- اورانیوم: در نیروگاه‌های هسته‌ای و سلاح‌های هسته‌ای استفاده می‌شود. اوکراین دارای بزرگ‌ترین ذخایر اورانیوم در اروپا است.
۴- خاک‌های کمیاب: گروهی متشکل از بیش از ده‌ها فلز، بسیار کمیاب‌تر از تیتانیوم یا لیتیوم هستند که در بسیاری از بخش‌های با فناوری پیشرفته، از جمله انرژی سبز، الکترونیک و هوافضا استفاده می‌شوند. اوکراین ذخایر قابل توجهی دارد که عمدتا بهره‌برداری نشده است و مشخص نیست استخراج آنها چقدر هزینه‌‌ خواهد داشت.

* انتشار مطلب با ذکر منبع "مجله واردات و صادرات" مجاز می‌باشد